Deze wisselende blog wordt iedere keer door een andere medewerker van Movisie geschreven. Dit keer door Anouk Visser.

Anouk Visser

Wanneer spreek je van seksueel ongewenst gedrag? Een jongen van een jaar of 18 loopt richting een groepje meiden en grijpt één van de meiden vol bij haar billen. Het meisje geeft geen kik. Lees meer>>

Movisie Blog 18 juni 2015

Ik sta te dansen op een festival als ik het voor mijn neus zie gebeuren. Een jongen van een jaar of 18 loopt richting een groepje meiden en grijpt één van de meiden vol bij haar billen. Het meisje geeft geen kik, draait zich niet om maar toont alleen een geïrriteerde blik aan haar vriendinnen.

Alsof ze wil aangeven: ik vind dit niet oké. Na een paar seconden heeft de jongen door dat hij niet scoort en slentert hij door naar het volgende groepje meiden.

Het beeld blijft me bij. Kent deze jongen geen betere manier om meisjes te benaderen? Is hij romantisch onhandig of is dit een seksuele grensoverschrijding? En waarom negeert dit meisje deze jongen? Ze is zichtbaar geïrriteerd maar het is onduidelijk of haar persoonlijke grenzen overschreden zijn, terwijl de handeling wel grensoverschrijdend is. De billenknijper weet immers niet of het meisje dit op prijs stelt en doet het gewoon.

Is dit het nieuwe versieren en het nieuwe afwijzen? En wat zegt dit over ons als professionals en opvoeders? Wij zijn geneigd om met jongeren te praten over grenzen op het moment dat zich een incident voor doet. Dit kan groots in de media of kleinschalig op het kantoor van de schooldirecteur. Of we beginnen er een gesprek over rond de leeftijd waarop we verwachten dat ons kind in aanraking kan komen met seks. Dan komen we met de wijze woorden: "Doe niets waar je nog niet aan toe bent!"

Kinderen en jongeren krijgen op school van jongs af aan les over relaties en seks. Dat is vastgelegd in het curriculum. Wij krijgen van professionals uit het veld echter signalen dat er veel te weinig over relaties en seks wordt gesproken. Hierdoor ontstaan problemen in de puberteit omdat jongeren zich onvoldoende bewust zijn van hun eigen grenzen, niet goed weten hoe ze grenzen moeten bewaken en niet hebben geleerd hoe ze de grenzen van een ander kunnen herkennen en respecteren.

Hoe kunnen we van onze kinderen en jongeren verwachten dat zij inzicht hebben in waar ze aan toe zijn, als zij nooit eerder bewust hebben stil gestaan bij hun eigen grenzen? Als zij nooit eerder hebben geleerd hoe ze deze grenzen het best kunnen bewaken?

Om kinderen en jongeren toe te rusten, is educatie over relaties, seks en grenzen gewenst. Dit zou een integraal onderdeel moeten zijn van opvoeding en onderwijs gedurende de hele kindertijd én puberteit. Betekent dit dat een 4-jarige kind iets moet leren over seks? Nee, niet per se, maar wel over omgangsvormen, netjes vragen voordat je tot actie overgaat en nee kunnen zeggen op een passende manier.

Of de jongen op het festival romantisch onhandig of seksueel grensoverschrijdend is, weet ik niet. Ik weet wel dat zowel de billenknijper als het geïrriteerde meisje nog wat te leren hebben over versieren, afwijzen en lichamelijke grenzen.

Anouk Visser is project assistent Huiselijk en seksueel geweld bij Movisie.

BRON: nieuwsbrief Zorg en Welzijn

Seksueel geweld bij jongeren zorgwekkend

Extreem veel jongeren melden ooit een vorm van seks tegen haar of zijn wil te hebben meegemaakt. Vooral jongeren die seks hadden met iemand van het eigen geslacht melden vaker ongewenste seksuele activiteiten.

Uit onderzoek van de GGD Zuid Limburg en de Universiteit Maastricht blijkt dat extreem veel jongeren tussen 12 en 25 jaar een vorm van ongewenst seksueel gedrag heeft meegemaakt. Dat varieert van ongewenst tongzoenen tot vaginale of anale seks. 41 Procent van de meisjes en jonge vrouwen gaf aan een vorm van ongewilde seks te hebben meegemaakt. Bij jongens was dat percentage 21 procent.

Ongewilde seks

Het onderzoek is in 2011 uitgevoerd via een enquête, die door 10.401 jongeren is ingevuld. Opvallend is dat jongens en meisjes die seks hadden met iemand van het eigen geslacht vaker ongewilde seks aangeven. Verder blijkt de dader vaak (in bijna 70 procent van de meldingen) een bekende van de jongere te zijn, variërend van (ex-) partner en familie of goede vriend tot kennis. Bij de invasieve vormen van seks tegen iemands wil, was er in een op de vier gevallen sprake van geweld.